Geen woorden meer
Van Staveren omschrijft het helder. Het woord dement, afkomstig uit het Latijn, betekent de geest gaat weg. Dementie kan leiden tot veranderingen in het gedrag. Dat is lastig voor zowel hen die het betreft als voor de naasten. In de eerste fase van dementie is iemand onzeker. Hij of zij voelt aan dat het minder wordt, maar wil dat niet erkennen. Juist de persoon die het meest nabij is, is de persoon die het meest te verduren heeft van een dementerende. Het contact kan beperkt worden, maar blijf het ondanks alles proberen. Geef de dementerende hiervoor prikkels: gebruik concrete woorden, vertel verhalen, leg een Bijbel op tafel. Soms zijn er geen woorden, maar kun je alleen de handen vouwen en je naaste bij de Heere brengen.
Samen bidden, samen zingen
Wees er als zoon of dochter op bedacht dat de rollen omdraaien. Dat kan lastig zijn, maar houd vader of moeder vast. Bid samen. Zoals vader of moeder vroeger ook met de kinderen bad. Dat is heel gewoon. Of lees een tekst die vroeger belangrijk was, bijvoorbeeld de trouwtekst. Het is soms lastiger om tegen eigen familie over geloof te spreken dan tegen een buitenstaander. Vraag gerust aan zorgmedewerkers wat zij weten van de geloofsbeleving van vader/moeder/echtgenoot. Van Staveren noemt als heel praktische tip: ga zingen met de ander. Begin met het zingen van een psalmvers en laat de ander het aanvullen. Het zingen met een dementerende gaat echt vanzelf. Hij of zij wordt dan ontspannen, ook omdat hij of zij merkt: dit kan ik nog.
Herkenning
Het was een mooie, waardevolle avond met zelfs persoonlijke openheid over de relatie met de eigen ouders of echtgenoot. Een vrijwilliger merkt op: ‘Wat u vertelt, zie ik echt op de afdeling gebeuren. Dan is het zo waardevol om vrijwilliger te zijn. Als mijn man en ik na ons vrijwilligerswerk terug naar huis rijden, zucht ik weleens: ‘Wat was het fijn vandaag. Ik zou morgen wel weer willen.’’
De meeste aanwezigen hebben zelf een naaste met dementie. Zij ervaren heel veel herkenning en zijn blij met de praktische handvatten van Van Staveren.
Samenwerking
Het was de eerste keer dat de NPV en Amandelhof een gezamenlijke thema-avond organiseerden rondom een onderwerp in de ouderenzorg. Het grote aantal belangstellenden en de betrokkenheid rondom het thema dementie geven aan dat er voorzien wordt in een behoefte. De samenwerking is positief ervaren en mag wat beide partijen betreft in de toekomst voortgezet worden.
'Soms zijn er geen woorden, maar kun je alleen de handen vouwen'
